Το χωριό του Λαμπέτη, άλλοτε ακμάζον και σήμερα εντελώς χαμένο κάτω από τη βλάστηση στις πλαγιές του Σκοπού, υπήρξε για περίπου έναν αιώνα (16ος – αρχές 17ου) ένα από τα σημαντικότερα αγροτικά κέντρα της ευρύτερης περιοχής του Αργασίου. Σε βενετικά κατάστιχα της δεκαετίας του 1520-1530 αναφέρεται πως αριθμούσε κοντά στα εκατό σπίτια και εκατοντάδες κατοίκους, καθιστώντας το πέμπτο μεγαλύτερο χωριό της Ζακύνθου. Παρότι η προέλευση του πληθυσμού του δεν είναι απολύτως διασαφηνισμένη, θεωρείται ότι ένα μεγάλο μέρος ήταν η αρβανίτικη οικογένεια “Stradioti” (ένοπλα σώματα στην υπηρεσία της Βενετίας) των Λαμπέτη και κτηνοτρόφοι, οι οποίοι προήλθαν από τον ηπειρωτικό χώρο και εγκαταστάθηκαν στο νησί μετά τις οθωμανικές κατακτήσεις στο Μοριά (τέλη 15ου – αρχές 16ου αιώνα).
Το Λαμπέτη, παρά την αρχική ανάπτυξή του, βρέθηκε εκτεθειμένο σε πειρατικές επιδρομές, σεισμούς και ενδεχομένως εσωτερικές έριδες, με αποτέλεσμα να αρχίσει να μαραζώνει αρκετά γρήγορα. Μεταξύ των οικιστικών καταλοίπων του χωριού, ξεχώριζε η εκκλησία-μοναστήρι αφιερωμένη στην Παναγία, γνωστή στην τοπική μνήμη ως «Παναγία του Λαμπέτη» ή «Ακάθιστος» (σε άλλες γραπτές πηγές αναφέρεται και ως «Κυρία των Αγγέλων»). Ο ναός αυτός ήταν για μεγάλο διάστημα θρησκευτικό κέντρο όχι μόνον του χωριού, αλλά και της ευρύτερης περιοχής.
Η πρώτη σαφής αναφορά στη μονή της Παναγίας εμφανίζεται σε συμβολαιογραφική πράξη της 11ης Μαΐου 1588, όπου ο μοναχός Ακάκιος Σκληρός αναφέρεται ως ο άνθρωπος που τη μετέτρεψε σε χώρο καλογερικής κοινοβιακής ζωής, υπογράφοντας ενώπιον του νοδάρου Κωνσταντίνου Βουτσανέση. Η παράδοση υποδηλώνει ότι ο ναός υφίστατο ήδη πριν από το 1588 ως ένα ταπεινό μοναστηράκι ή παρεκκλήσι, και ότι οι ρίζες του ανάγονται στα χρόνια της ακμής του Λαμπέτη. Γνωρίζουμε ακόμη πως χρησιμοποιείτο η ακολουθία του Ακαθίστου Ύμνου ως κεντρική λατρευτική πράξη, γεγονός που έδωσε στον ναό την ευδιάκριτη επωνυμία «Ακάθιστος».
Η σύνδεση της εκκλησίας με το ίδιο το χωριό αποτυπώνεται και στο λαϊκό όνομά της, «Παναγία του Λαμπέτη». Όταν το χωριό ξεκίνησε να φθίνει, ο ναός συνέχισε να λειτουργεί, προσφέροντας στους λιγοστούς εναπομείναντες πιστούς σημείο αναφοράς και λατρείας. Ωστόσο, οι ραγδαίες εξελίξεις του 17ου αιώνα, δηλαδή οι επιδρομές πειρατών και οι ανασφάλειες που προκάλεσαν σε όλη την ύπαιθρο, επιτάχυναν την πλήρη εγκατάλειψη του οικισμού. Σε ελάχιστες δεκαετίες, τα περισσότερα σπίτια –που έτσι κι αλλιώς συχνά ήταν καvτουνόσπιτα ή ελαφρά οικοδομήματα– καταστράφηκαν ή λεηλατήθηκαν, ενώ το μοναστήρι γνώρισε βαθμιαία παρακμή.
Στον 18ο και 19ο αιώνα διατηρήθηκαν κάποιες αρχειακές μνείες για την «Ακάθιστο», καθώς και ορισμένες εικόνες που αποδίδονται σ’ αυτήν. Η παράδοση λέει ότι η κεντρική εικόνα της Παναγίας μεταφέρθηκε αργότερα στον ναό της Βλαχαίρενας, λίγο χαμηλότερα στο Αργάσι, με σκοπό να διασωθεί ενόψει των επαναλαμβανόμενων σεισμών και των ανεπαρκών υποδομών του πάλαι ποτέ μοναστηριού. Αυτό επιβεβαιώνει ότι η «Ακάθιστος» διατήρησε συμβολική και θρησκευτική σημασία πολύ μετά την εξαφάνιση του χωριού που κάποτε την είχε ανεγείρει.
Η εξαφάνιση του Λαμπέτη δεν είναι εξ ολοκλήρου ανεξήγητη η οικογένεια που εγκαταστάθηκε μεγάλωσε δημιουργώντας διαφορετικούς κλάδους, οι οποίοι στο πέρασμα του χρόνου δημιούργησαν βεντέτες μεταξύ τους. Οι εμφύλιες διαμάχες, οι απανωτές σεισμικές δονήσεις του 17ου αιώνα, φαίνεται ότι έδωσαν τη χαριστική βολή στο χωρίο. Το γεγονός πως σχεδόν κανένα λιθόκτιστο σπίτι δεν άφησε έντονα ίχνη οφείλεται εν μέρει στη συνήθη πρακτική των κατοίκων να χρησιμοποιούν τις πέτρες για νέες κατασκευές σε άλλα μέρη. Έτσι, στο διάβα του χρόνου, χάθηκε σχεδόν κάθε υλικό απομεινάρι του Λαμπέτη.
